Uroki "Cysterskich Kompozycji Krajoborazowych"

piątek, 07 czerwca 2013 11:47

Zbli?a si? XX rocznica powstania Parku Krajobrazowego "Cysterskie Kompozycje Krajobrazowe Rud Wielkich". Cho? od powstania parku min??o wiele lat i wiele uda?o si? osi?gn??, dla zachowania unikatowego dziedzictwa, kt�re skrywa, to w powszechnej ?wiadomo?ci wielu mieszka?c�w ?l?ska wci?? pozostaje on bia?? plam?. W zwi?zku ze zbli?aj?c? si? rocznic? powstania parku postanowili?my przybli?y? naszym czytelnikom kilka interesuj?cych fakt�w na temat tego wspania?ego obszaru.

Park zosta? za?o?ony w 1993 roku. Celem by?o zachowanie i ochrona walor�w przyrodniczych tego wyj?tkowego obszaru. W ci?gu dwudziestu lat istnienia, jego zarz?dcom uda?o si? spe?ni? te cele, a nawet wykroczy? poza nie - obecnie nie m�wi si? ju? tylko o "zachowaniu i ochronie" ale r�wnie? o przywr�ceniu, niekt�rych cz??ci obszaru, kt�re w przesz?o?ci uleg?y zatraceniu.Swoj? powierzchni? park obejmuje p�?nocno-wschodni? cz??? miasta Racib�rz (wliczaj?c w to Arboretum Bramy Morawskiej), a tak?e cz??? gmin N?dza, Ku?nia Raciborska, Knur�w, Czerwionka-Leszczyny, Orzesze, ?ory, Suszec, Rybnik, Lyski, So?nicowice i Pilchowice. Tak wieli obszar sytuuje go w?r�d najwi?kszych park�w krajobrazowych w kraju (pow. 493,87 km2).

�

Wi?ksz? cz??? jego obszaru zajmuj? lasy - a? 58,4 proc. Warto w tym miejscu zaznaczy?, ?e na terenie parku znajduje si? r�wnie? za?o?ony w 1957 roku rezerwat przyrody ???czok, kt�ry w ca?ej Polsce s?ynie bogactwem flory, przede wszystkim ptactwa wodnego.

Historia parku si?ga de facto 1258 roku, kiedy do Rud zostali sprowadzeni Cystersi. S?ynni w ca?ej Europie fachowcy szybko przyczynili si? do rozwoju gospodarczego obszaru, na kt�rym przysz?o im dzia?a?. Na terenie parku do dzi? zachowa?y si? pozosta?o?ci �wczesnej dzia?alno?ci zakonnik�w - pocysterska ku?nia miedzi z XVIII wieku w Rudzie Kozielskiej, kopalnia rud ?elaza z XVIII wieku w Trachach, huty ?elaza z XVI-XIX wieku, ha?dy poeksploatacyjnej oraz budz?cy zachwyt Zesp�? Klasztorno-Pa?acowy w Rudach wraz z otaczajacym go parkiem w stylu angielskim.

Ochronie na terenie parku podlegaj? przede wszystkim pozosta?o?ci naturalnych las�w ??gowych i gr?dowych (typowe dla doliny g�rnej Odry) oraz stawy, kt�re upodoba?y sobie na tereny l?gowe setki gatunk�w ptak�w. W stawach (pozosta?o?? dzia?alno?ci cysters�w) do dzi? mo?na natkn?? si? na siedliska rzadkiej ro?linno?ci b?otnej i wodnej, m. in. cibory ?�?tej i kotewki.

Niema?y udzia? w zachowaniu i przywr�ceniu bogactwa "Cysterskich Kompozycji Krajobrazowych" mia? Wojew�dzki Fundusz Ochrony ?rodowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach. Obecny wicedyrektor parku - Micha? G�ral - przyznaje, ?e wsparcie funduszu dla parku jest nie do przecenienia.

�